Asp dersleri

[Admin]

ASP Dersleri - 1

ASP Hakkında Bilgi

ASP, Microsoft tarafından HTML'nin yetersiz kaldığı durumları kapatmak için çıkartılmış bir scripttir. Bu script Basic diline büyük ölçüde benzemektedir. Tabi Server Bağlantısı ve bazı temel kodlar bilinmelidir. Hazırladığınız ASP dosyalarının kodları kullanıcı tarafından görülmez. Sunucudan düzenlenerek çıkan HTML formatları görülebilir. Bu nedenle güvenlidir de..

Kodlar kullanılırken nasıl PHP'de

Ekrana Yazı Yazdırma Yolları

ASP'de herhangi bir yazıyı kodlar aracılığı ile yazmanız için iki yol var. Bunlardan birincisi Response.Write("Yaz Birşeyler...") kodunu kullanmak. Bunu yazdıktan sonra bize 'Yaz Birşeyler...' yazısı gösterilecektir.

Diğer bir yazı yazma yolu <%="Yaz Birşeyler..."%> şeklindeki kullanımdır. Her iki yöntemle de kodları kullanarak sunucunun bunları okuyarak kullanıcıya göstermesi sağlanır.

Peki değişkenleri nasıl görüntüleyeceksiniz. Biliyorsunuz her programlama dilinde değişkenler mevcuttur. Her iki yöntemi kullanarak değişkenleri ekrana yazdırabilirsiniz. Örneğin 'i' bizim değişkenimiz olsun. Bu i değişkenindeki değeri:
Response.Write(i) (veya) <%=i%> şeklinde görüntüleyebiliriz...

Kısaca kullanımda string(alfasayısal) değerlerde (") işareti kullanılmalıdır.

Değişkenlere Veri Girişi

Herhangi bir sınırlama yoktur. Sayısal ya da alfasayısal olsun değer girişi Deger = şeklindedir. Bundan sonra yazacağınız kısım string ya da integer farketmez. Aşağıdaki örneklere bakın...

Kod:
Ad = "Murat"
Soyad = "Eliçalışkan"
Atlar = 4
Kuslar = 2

String olmayan değişkenlerde matematiksel işlem ve fonksiyonlar bulunmaktadır. İşlem yaparken: + toplama, - çıkarma, * çarpma, / bölme, \ karekökü, ^ karesi ( ) öncelik belirtme = eşitlik ifadelerinde kullanılan simgelerdir. Matematiksel işlemler aşağıdaki şekilde yapılabilir.
Kod:
Degisken = 5 + 6 ^ (2 * 4) * 4


Çeşitli fonksiyonlarda kullanabileceğinizi söylemiştik. Mesela Int() bir sayının ondalık kesmini atmak için kullanılır. Parantez arasına değişken ya da bir sayı gelebilir. Örneğin: Int(4.255) şeklinde bir kullanımda sonuç 4 olacaktır. Diğer bir fonksiyon ise sqr() yani kare kökünü alma fonksiyonudur. Fonksiyonlar matematiksel işlemlerle bir arada birlikte kullanılabilir.

Değişkenleri adları ile çağırabileceğimizi unutmayalım. Örneğin: Deger = Deger + 2 kullanımında 'Deger' değişkenine 2 ekleneceği anlatılmaktadır.

Aynı şekilde String değerleri de toplayabiliriz. Örneğin: Kelime = "Selamlar!" + " Nasılsınız?" gibi... Peki bir Integer(Sayısal) ve String(Alfasayısal) değer nasıl bir arada yazılır. Bunun için & işaretini kullanırız. Örneğin: Kelime = "Benim Sayım " & 4 gibi...

val(string) her zamanki gibi karaktersel bir değeri sayısala, cstr() ise sayısalı stringe dönüştürür. Bu fonksiyonların yanında Basic dilinden hatırlayacağınız mid(string, basla, uzunluk) yani bir stringin bir bölümünü almanızı sağlayan fonksiyonu da kullanabilirsiniz.

Dize Girişleri

Her zamanki gibi DIM DizeAdı (Sayısı) komutu ile dize sayısını belirtmekteyiz. Bu dizelere değer verirken parantez içinde kaçıncı değer olduğu eklenebilir. Deger(4) = 144 gibi.. Ayrıca DizeAdı Dize1, Dize2 şeklinde çift dizeli değerler kullanılabilir. Tabi her zaman dediğim gibi dizelerde For komutu kullanmak gerekir. Bu nedenle sonra vermeyi düşündüğüm for komutunun kullanımı ile ilgili aşağıda bir örnek verdim...

Kod:
For i = 1 to 5 Step 2 '2 atlanarak 1'den 5'e sayacak
For y = 100 to 1 step -1 '100'den 1'e doğru 1 çıkararak sayacak
Next Next

For i = 1 to 10 Response.Write("Benim Sayım:" & i) Next i



Mantık İlkeleri - Operatörler

Değişkenler arası mantık ilkeleri burda da geçerli. Kullanılanlar: AND, OR, XOR, NOT, =, <>, <, >,<=, >=... Kullanımları aynı Basic dilindeki gibidir. IF ... THEN ... END IF şeklinde olabilir. Aşağıdaki örnekleri inceleyin.

Kod:
IF A = 1 THEN
' Buraya A 1 olursa gelecek
END IF

IF A = 1 THEN
' Buraya A= 1 olursa gelecek
ELSE
' Eğer A= 1 değilse olacak işler...
END IF

IF A = 1 THEN
' Buraya A= 1 olursa okunacak kısım
ELSEIF A = 2 THEN
' Eğer A= 2 olursa okunacak kısım
ELSE
' Yukardaki durumlara uymuyorsa okunacak kısım
END IF



NOT: (') işareti sunucu tarafından okunmayan kısımlarda kullanılır.

Bazen çok seçenekli durumlar olabilir. Sürekli ELSEIF kullanmak sorun çıkarabilir bu durumda. Dolayısıyla SELECT Deger / CASE 1 / '1 olursa / CASE ELSE / END SELECT şeklinde de kullanılabilir. (Not: Örnekte (/) işareti satır atlamayı ifade ediyor..)

Basicteki gibi 'DO','UNTIL','WHILE' kullanılabilir.

Kod:
A = 1000 DO UNTIL A < 100 THEN
A = A - 1 LOOP
Response.End 'Bu kod scripti durdurmak için


Form Göndermek

GET ve POST olmak üzere iki yöntemle form işleyebiliriz.

POST yöntemi ile Form başlığında:
kullandıysak formdaki nesne değerlerini DegiskenAdi = Request.Form("Nesne") şeklinde alırız. Fakat GET yöntemi ile gönderilmiş ise Request.QueryString kullanılır.

Bunu aşağıda Form.Asp ve Form_Isle.Asp dosyaları üzerinde inceleyin...

Form.ASP

Kod:

Kullanıcı Adı:

Şifreniz:

Form_Isle.ASP

Kod:
<% ad = Request.Form("isim") %>
<% sifre = Request.Form("sifre") %>
<html> <body>
Senin adın <%=ad%>, şifren <%sifre%>, Hoşgeldin...




Yukarıda POST metodu ile gönderilmiş bir form örneği var. GET'teki tek fark Request.Form yerine Request.QueryString kullanılmasıdır.

Bu değişkenlerin hızlı bir şekilde kullanımı DosyaAdi.asp?ad=murat&soyad=elic şeklinde alabileceğimizi unutmayalım. Yalnız verilerin alınması için gerekli Request.Form ve Request.QueryString unutulmamalı...